صادرات برق ايران به افغانستان خاموش می‌شود

به گزارش واضح نیوز به نقل از روزنامه آرمان ملی؛ بررسی‌ها نشان می‌دهد افغانستان قصد دارد تا امسال بیش از نیمی از برق خود را از طریق دو کشور ازبکستان و تاجیکستان تامین کند. در واقع واردات ب
صادرات برق ايران به افغانستان خاموش می‌شود

به گزارش واضح نیوز به نقل از روزنامه آرمان ملی؛ بررسی‌ها نشان می‌دهد افغانستان قصد دارد تا امسال بیش از نیمی از برق خود را از طریق دو کشور ازبکستان و تاجیکستان تامین کند.

در واقع واردات برق همسایه شرقی آن هم از طریق کشورهای حوزه CISاز آن جهت حائز اهمیت است که ایران به عنوان اولین کشور منطقه که از سال‌ها قبل نسبت به صادرات برق به افغانستان اقدام کرده در چند سال اخیر به دلیل شرایط حاکم بر اقتصاد علاوه بر ناترازی انرژی در زمینه ارتقای شبکه انتقال نیز نتوانسته عملکرد قابل قبولی داشته باشد، به گونه‌ای‌که سهم ایران از بازار برق این کشور تنها به کمتر از 100 مگاوات کاهش یافته است موضوعی که به اعتقاد کارشناسان از آنجا که افغانستان به‌طور کامل به واردات انرژی وابسته است به‌رغم شرایط تحریمی طالبان و مشکلاتی که در زمینه نقل و انتقالات مالی وجود دارد

اما الزام این کشور به تخصیص سالانه 220 میلیون دلار برای تامین برق افغانستان را به گزینه‌ای مناسب برای سرمایه‌گذاری‌های کشورهای منطقه مبدل کرده و در این میان بازهم بی‌مسئولیتی دولت‌ها باعث شده تا شاهد تکرار تجربه تلخ از دست رفتن بازارها و جایگزینی کشورهای دیگر باشیم.

حضور پر رنگ کشورهای حوزه CIS

بر اساس این گزارش، خبرگزاری اوراسیانت اخیرا اعلام کرده امسال حدود نیمی از برق وارداتی افغانستان از ازبکستان و بیشتر آن از تاجیکستان تامین می‌شود. ازبکستان و تاجیکستان قراردادهای بلندمدت تامین برق دارند که قبل از به قدرت رسیدن طالبان امضا شده است که هر ساله تعدیل می‌شود.

به گفته بازرس ویژه برای بازسازی افغانستان (SIGAR)، یک سازمان دیده بان ایجاد شده توسط کنگره ایالات متحده، افغانستان بیش از 80 درصد برق خود را با هزینه سالانه 220 میلیون دلار وارد می‌کند.

ازبکستان قرار است امسال 2 میلیارد کیلووات ساعت برق به افغانستان را به مبلغ 100 میلیون دلار تامین کند.

تاجیکستان متعهد به تامین 1. 5 میلیارد کیلووات ساعت به قیمت 69 میلیون دلار است. البته تحریم‌های بین‌المللی علیه دولت طالبان در افغانستان باعث شده تا ازبکستان و تاجیکستان امکان تسویه بدهی 100 میلیون دلاری خود را که ناشی از صادرات برق به افغانستان است نداشته باشند

این در حالیست که اختر محمد نصرت، سخنگوی وزارت انرژی و آب گفته است: ما می‌خواهیم پرداخت داشته باشیم، اما مشکل در بانک‌هاست، اما آنچه مسلم است به‌رغم تمایل دولت طالبان برای پرداخت بدهی‌های برقی خود اما تاکنون این اتفاق رقم نخورده و این در شرایطی است که برنامه توسعه سازمان ملل متحد یا UNDP هشدار داده است که هرگونه توقف عرضه برق از آسیای مرکزی بیش از 10 میلیون افغان را در تاریکی قرار می‌دهد.

البته در ماه‌های ژانویه و فوریه، شرکت برق افغانستان برشنا(DABS)، 6 میلیون دلار از بدهی 33 میلیون دلاری در آغاز سال 2022 را به تاجیکستان پرداخت کرده است، اما این میزان پرداخت به کاهش حجم کلی بدهی برق افغانستان کمکی نکرده است.

در این رابطه امان ا... غالب، رئیس سابق DABS، درگیری در اوکراین را عامل ایجاد پیچیدگی در روند بانکی برای همسایگان افغانستان دانسته و معتقد است اگرچه نقل و انتقالات مالی مشکل بزرگی برای افغانستان محسوب می‌شود اما تحریم‌ها علیه طالبان و مشکل مرتبط با کمبود شدید درآمد دولت احتمالا مشکل بزرگ‌تری است.

در پایان سال گذشته، UNDP ارتباط مستقیمی بین هزینه‌های پرداخت نشده برق افغانستان و مسدود شدن دارایی‌های آن، و همچنین کاهش کمک‌های بین‌المللی پس از به قدرت رسیدن طالبان ایجاد کرد. با در نظر گرفتن این موضوع، ازبکستان از جامعه جهانی خواسته است تا دارایی‌های افغانستان را آزاد کند تا به کاهش بحران انسانی این کشور کمک کند.